بخش دامپروري به عنوان یکی از زیربخش هاي کشاورزي نقشی کلیدي را در امنیت غذایی جامعه بر عهده دارد. تولیدکنندگان این بخش برخالف نقش آفرینی پررنگ در اقتصاد کشور به طور عام و اقتصاد کشاورزي به طور اخص، چندان مورد توجه محققان و دانشمندان قرار نگرفته اند. بررسی رفتار پایدار آنها به عنوان عامل مهم ی در سیاستگزاري امنیت غذایی است. لذا این تحقیق به منظور….
چکیده
بخش دامپروري به عنوان یکی از زیربخش هاي کشاورزي نقشی کلیدي را در امنیت غذایی جامعه بر عهده دارد .تولیدکنندگان این بخش
برخالف نقش آفرینی پررنگ در اقتصاد کشور به طور عام و اقتصاد کشاورزي به طور اخص، چندان مورد توجه محققان و دانشمندان قرار نگرفته
اند. بررسی رفتار پایدار آنها به عنوان عامل مهمی در سیاستگزاري امنیت غذایی است. لذا این تحقیق به منظور بررسی عوامل موثر رفتار پایدار
دامپروران از شغلشان با کاربرد مدل آیزن وفیشبین در استان لرستان شهرستان کوهدشت انجام پذیرفت. تعداد 200 دامپرور از طریق نمونه
گیري تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج تخقیقات نشان داد، نگرش، هنجار، کنترل رفتار و نیت نسبت به شغل دامپروري پایدار تعیین کننده
ترین متغیر هاي نسبت به رفتار دامپروري پایدار بودند. بر اساس یافته هاي تحقیق پیشنهاداتی در راستاي افزایش رفتار پایدار دامپروري ارائه
شد.
در بخش دامپروري به عنوان یکی از زیرشاخههاي بخش کشاورزي مورد توجه قرار داد. این بخش همچنین اهمیت بالقوهاي درتولید ناخالص
ملی و اشتغالزایی دارد. براي مثال، در ایران سهم کشاورزي به عنوان یکی از بخشهاي مهم اقتصادي از تولیدناخالص ملی حدود 25 درصد است
که از این میزان، حدود 45 درصد مربوط به دامپروري میباشد. با این تعبی ر، دامپروري حدود 11درصد از تولید ناخالص ملی را تشکیل میدهد
مزیت دیگر بخش دامپروري این است که حتی محصوالت بسیارکم ارزش کشاورزي از جمله کاه، کنجالهی سویا، کنجالهی تخم پنبه و سبوس را
به محصوالت با ارزش و پروتئینی مانند شیر، گوشت و تخم مرغ مبدل میکند، بدین معنا که دامپروري با کمترین فشار به بخش کشاورزي،
بیشترین و با ارزشترین محصول وفرآورده را تولید میکند بطوریکه، حدود 8/43 درصد ارزش افزوده بخش کشاورزي و حدود 12 درصد از تولید
ناخالص کشور و 18 درصد از صادرات بخش کشاورزي مربوط به دامپروري است و در صورت حمایت کافی از این بخش، محصوالت دامی و
فراوردههاي جنبی آن میتواند یکی از منابع مهم صادرات غیر نفتی کشور باشداز طرف دیگر، با آمارهاي موجود و بر اساس بررسیهاي کارشناسی ،
پیش بینی میشود، جمعیت دنی ا در 40 سال آینده بهحدود 9 میلیارد نفر افزایش یابد حاالگر می زان مصرف فراوردههاي دامی توسط هر فرد
تغییر نکند انتظار می رود میزان احتیاج به تولیدات دامی 5/1 برابر نیاز فعل ی باشد. این در حالی است که در حال حاضر حدود 40 درصد از مردم
جهان از سوء تغذیه رنج میبرند و علت اصلی آن کمبود مواد پروتئینی با کیفیت مطلوب )نظیر گوشت و شیر( میباشد. کشور ایران نیزدچار
مشکالت تغذیهاي و زیاد بودن نرخ رشد جمعیت میباشد، بنابراین تولی دات دامی باید متناسب با جمعیت کشور حدود 8/4 برابر افزای ش یابد تا
براي هر فرد روزانه 2450 ک یلو کالري انرژي و 21 گرم پروتئین حیوانی تأمین شود. اضافه بر آن، باید گفتحدود 2880000 نفر بهره بردار بطور
مستقیم و غیر مستقیم در فعالیتهاي زیر بخش امور دام مشغول به کار بودهاند. به عبارتدیگر حدود 70 درصد از جمعیت شاغل در روستا، 90
درصد از جمعیت عشایري و 10 درصد از جمعیت شهرنشین کشور دردامپروري فعالیت دارند. بنابراین بخش دام در نظام اقتصادي کشور نه تنها
عهدهدار عرضه فرآوردههاي دامی است، بلکه سهمبسزایی در اشتغال نیز برعهده دارد و ارتباط این بخش از یک سو با زراعت و باغداري و از
سوي دیگر با بخشهاي فرآوري گوشت ودیگر محصوالت دامی، زنجیره گستردهاي از فرصتهاي تولید و اشتغال را در کشور فراهم کرده است.
بدیهی است توسعه و تحول نظامند ای ن بخش، میتواند باعث تحوالت مثبت در ابعاد مختلف تولید و اشتغال در کشور گردد. ولی با توجه به روند
شهرنشینی و تغییر ذائقه شغلی از کشاورزي و دامداري به امور خدماتی و صنعتی و در نتیجه مهاجرت گسترده روستائیان، سوال مهم این است،
چگونه میتوان مانع از مهاجرت جمعیت شاغل در بخش دامپروري شد و آنها را حفظ نمود به گونهاي که از فعالیت خود راضی بوده و مواد غذایی
مورد نیاز مصرف کنندگان را نیز تولی د نمایند
