محل نگهداري، مراقبت و پرورش دام را جايگاه دام مي نامند. به طور كلي سه نوع جايگاه باز، نيمه باز و بسته وجود دارد. جايگاههاي باز مخصوص مناطق گرمسير مي باشد. جايگاه نيمه باز سه طرف آن محصور بوده و يك طرف آن باز بوده و دام در قسمت بيروني مي تواند گردش كند. كه به اين قسمت بهار بند گفته مي شود.
در جايگاه بسته هر چهار طرف توسط ديوار محصور بوده و نور و هوا به ترتيب از طريق پنجره و هواكش ها تامين مي شوند. ازجمله اصولي كه در ساخت جايگاه بايد در نظر گرفت جهت و سمت دامداري مي باشد. ساختمان دامداري بايد پشت به بادهاي محلي باشد و از زمينهاي اطراف 10 تا 20 سانتي متر بلند تر باشد .در اماكن سنتي بهتر است كه ديوارها تا 1.5 –2 متر سيمان كاري شوند و كف جايگاه نيز بتوني باشد و شيار يا كانال هايي كم عمق با شيب كم براي عبور ادرار و ترشحات ايجاد شود زيرا وقتي فضولات در كف بماند محل مناسبي براي رشد ميكروبها و گاز هاي مضر مي باشد كه باعث آسيب به چشم و دستگاه تناسلي حيوان گشته و سلامتي حيوان را تهديد مي كند.
از طرفي دامدار در تماس دائم با دامها است و موجبات آلودگي و ابتلاء دامدار به امراض مشترك بين انسان و دام از قبيل تب مالت، سل و غيره مي شود. ارتفاع پنجره ها از كف اصطبل بايد بين 1.5-1.2 متر باشد و تعداد پنجره ها بسته به آب و هوا و مساحت متغير مي باشد .بهتر است پنجره ها به شكل مربع و رو بروي همديگر باشند تا جريان هوا به آساني صورت گيرد. همچنين مطلوب مي باشد كه از بالا به پايين باز و بسته شوند تا هواي بيرون مستقيما به بدن دام اثر نكند. كف جايگاه بايد به طور مرتب خشك نگه داشته شود. بخصوص در فصل زمستان كه بارندگي و رطوبت زياد است ،كودها بايد روزانه جمع آوري شوند. در گاوداري هاي بزرگ اين عمل توسط تراكتور انجام مي شود.
پس از جمع آوري كود به نحوي بايد عوامل بيماري زا را ازبين برد كه براي اين كار از مواد ضد عفوني مثل آهك خشك استفاده مي شود. يا اينكه مي توان آهك را در آب حل كرد و با استفاده از پمپ عمل ضدعفوني را انجام داد. براي تهيه آب آهك 50 تا 60 كيلوگرم آهك را در يك بشكه 200 ليتري آب حل مي كنند و ديوارها و كف را با استفاده از سمپاش ضدعفوني مي كنند. در جلوي درب دامداري بايد يك حوضچه ضدعفوني كه عرض آن حدود 3 متر باشد ايجاد كردتا وسائل نقليه اي كه وارد مي شوند از اين حوضچه عبور كنند ،همچنين يك حوضچه ضدعفوني براي ورود افراد در جلوي درب دامداري بايد ايجاد كرد. عمل شعله افكني كليه قسمت هاي اصطبل دام به صورت هفتگي صورت مي گيرد كه در دامداري هاي صنعتي توسط شعله افكنهاي بزرگ كه توسط تراكتور حمل مي شوند اين عمل انجام مي شود.
معمولا قسمتهايي مثل آخور و آبشخور در قسمت بهاربند بوده و در قسمت بالاي آخورها و آبشخورها سايه باني براي جلوگيري از بارش باران بر روي بدن و غذاي دام و همينطور براي جلوگيري از تابش مستقيم آفتاب بر روي بدن دام ايجاد مي كنند. آخورها بايد هر روز صبح تميز و ازغذاي مانده روز قبل پاك شوند، آب آبشخورها نيز بايد حداقل هفته اي يكبار خالي و توسط برس تميز گردد. جهت سرازير نشدن آب آبشخورها و جلوگيري از خيس شدن بستر از شناور كولر آبي استفاده مي كنند.
